16 Mart 2018 tarihi itibariyle Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından Derneğimize gönderilen yazıda, Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği (IRU) tarafından TIR Sisteminin uygulandığı coğrafyanın genişletilmesi için yeni ülkeleri TIR Sözleşmesine dahil etmek adına ulusal makamların ve TIR derneklerinin yardımı ile kamuya ve özel sektöre mevcut ticari koridorlarda söz konusu sistemde aktif olan ülkelerde çeşitli TIR Eğitim seminerleri gerçekleştirildiği duyurulmaktadır.
Bu çerçevede, 2018 yılı itibariyle Filistin ve Katar’ın TIR Sözleşmesine katılması ile TIR Sözleşmesine taraf olan ülke sayısı 73’e yükseldiği bildirilmektedir. Aynı zamanda IRU üyesi olan Katar Ticaret ve Sanayi Odası’nın, Katar Devleti’nde garantör ve kefil kuruluş olarak faaliyet göstereceği açıklanmaktadır.
Bu kapsamda TIR Sözleşmesi ile ilgili dünyadaki gelişmeler aşağıdaki gibidir.
- Birleşik Arap Emirlikleri’nin, Kasım 2017’de TIR Sözleşmesine taraf olduğu ve gerçekleştirilecek ilk TIR operasyonunun çok modlu taşıma olarak planlandığı bildirilmektedir.
- 2018 ocak ayı boyunca Çin ile IRU arasında gerçekleştirilen görüşmeler neticesinde, Çin’de ilk TIR operasyonunun 1 Mayıs 2018 tarihinde gerçekleştirileceği öngörülmektedir.
- Hindistan’da ulusal garantör kuruluş atanmış olup, ülkedeki ilk TIR operasyonunun çok modlu taşımacılık sistemleriyle Hindistan-İran gerçekleştirileceği belirtilmektedir.
- Pakistan’da TIR operasyonunun başlaması için gerekli tüm koşulların sağlandığı, sadece TIR Karnesinde geçerli olacak olan mührün hazırlanması beklendiği açıklanmaktadır. Pakistan kefil kuruluşu PNC-ICC, TIR Sistemine ilk kabul başvurularını gerçekleştirmiştir.
- Umman Kefil Kuruluşu Umman Otomobil Derneği (OAA) olarak belirlenmiş olup, 9 Şubat 2018 tarihi itibariyle IRU tarafından garantör ve kefil kuruluş olarak faaliyet gösterme yetkisi onaylanmıştır.
- Suudi Arabistan’ın TIR Sözleşmesine dahil olması da yakın bir gelecekte planlanmakta olup, Suudi gümrük birliğinin ulusal garantör ve kefil kuruluşu belirlemek için prosedürleri tamamlaması beklenmektedir.
- Kuveyt Devleti’nin de, bölgedeki olumlu gelişmeleri takiben TIT Sisteminde aktif rol oynamaya ilgi duyduğu bilinmektedir. Buna istinaden Kuveyt Devleti Gümrük otoriteleri ile Kefil kuruluş Aralık 2017’de IRU’nun ev sahipliğinde Türkiye’de TIR sisteminin işleyişi ve faydaları hakkında eğitim seminerine katılmıştır.
- Mısır Devleti’nin, TIR sözleşmesine katılımına dair tüm onayların ilgili yetkili otoritelerden ve son olarak Ocak 2018’de Süveyş Kanalı Makamlarından alındığı bildirilmekte olup TIR sözleşmesine taraf olmasına ilişkin resmi prosedürlerin yakın gelecekte başlayacağı duyurulmaktadır.
- Irak Bakanlar Konseyi’nin TIR sözleşmesine katılımı onaylandığı belirtilmektedir.
- Doğu Afrika Topluluğunun (EAC) beş üye ülkesi ( Kenya, Tanzanya, Uganda, Ruanda ve Burundi) gümrük idareleri bu bölgede transit bir seçenek olarak TIR sisteminin uygulanmasını görmek istediklerini açıklamış olup bu isteklerinin değerlendirmesi ve ilgili Bakanlıklara tavsiyelerde bulunması için EAC Teknik Komitesine ilettikleri belirtilmektedir