Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), “Covid-19 Salgın Sürecinde Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmetleri Nasıl Etkileniyor?” konulu online bir seminer gerçekleştirdi. 8 Nisan’daki internet seminerinin moderatörlüğünü DEİK Lojistik İş Konseyi Başkanı Turgut Erkeskin yaptı. Toplantıya; DEİK Başkanı Nail Olpak, UND Başkanı ve DEİK Yönetimi ile İcra Kurulu Üyesi Çetin Nuhoğlu ve UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener, katıldı. Turgut Erkeskin, lojistikte karşılaşılan problemlerin neler olduğu, neler yapılması gerektiği noktasında sorular sorarken, katılımcıların sorularını da iletti.

NAİL OLPAK: HER ŞEYE RAĞMEN İHRACAT SÜRDÜ

DEİK Başkanı Nail Olpak, virüsün başlamasından itibaren iş konseyleri ile birlikte sürekli online toplantılar yaptıklarını büyükelçilikler ve ticaret müşavirleri ile de görüştüklerini söyledi. Yaptıkları görüşmelerde herkesin endişeli olduğunu ancak ümitsizlik görmediğinin altını çizen Olpak, yaşanan tüm gelişmelere ve zorluklara rağmen lojistik sektörünün ihracat taşımaları yaptığını söyledi. Böyle bir durumda yeni kanallar bulunduğunu ve işlerin sürdüğünü aktaran Olpak, bu dönem atlatıldıktan sonra yarın tekrar bir araya gelip konuşacağını ve sektörün geleceğinin kurgulanacağını ifade etti.

ÇETİN NUHOĞLU: HER ŞARTTA TAŞIMACILIK ÖNEMLİ

UND Başkanı ve DEİK Yönetimi ile İcra Kurulu Üyesi Çetin Nuhoğlu, ülke olarak değişik bir dönemden geçtiğimizi söyleyerek karayolu taşımacılığının önemine vurgu yaptı. “Karayolu taşımacılığı ihracata en büyük desteği sunuyor. Karayoluyla Avrupa’ya yapılan ihracatın miktarı 42 milyar dolardır. Orta Doğu’ya yapılan ihracatın 12 milyar dolarlık kısmı karayoluyla gerçekleşiyor. Karayolu nakliyecileri Rusya ve BDT’ye 8 milyar dolarlık yük taşıyorlar” diyen Nuhoğlu karayolu taşımacılığının ülkemizin mevcut konumu nedeniyle büyük avantajlar sunduğunu anlattı.

Her şartta taşımacılığın önemli olduğuna vurgu yapan Nuhoğlu, AB Komisyonu tarafından hazırlanan kılavuzda bunun ortaya konduğunu söyledi. Nuhoğlu, “Sağlık için önemli tedbirler alınırken, taşımacılar için yeşil hatlar oluşturuldu. AB karayolunda taşımaların duraksamadan geçilmesi için de tedbirler aldı” dedi. AB ülkelerinin tedbir kapsamında ilk başta vizeleri askıya aldığını ancak şimdi şoförlerin bulundukları ülkelerde vize başvurusu yaptığında vizelerin uzatıldığını söyledi. Nuhoğlu, “Hatta AB’de sürücülerin vizesiz çalışması için nelerin yapılabileceği konuşuluyor, bu süreçte vize ve transit geçişlerin serbesleştirilmesi konusunda AB ye önemli bir mesaj verildiğini" aktardı.

Alının tedbirler ve engeller yüzünden yaşanan sıkıntılara da vurgu yapan Nuhoğlu, Kapıkule’den yapılan geçişlerle ilgili örnek verdi. “Ocak ve Şubat aylarında Kapıkule’den günlük 1.100 geçiş oluyordu. Bugün bu sayı 700’e düştü.

” Temassız taşımacılık için alınan tedbirlerin çok önemli olduğunu aktaran Nuhoğlu, Kapıkule’de ve Habur’da oluşturulan tampon bölgelerde treyler değişimlerinin yapıldığını söyledi. Irak’ta daha önce günlük 1.500 araç çakışı yapıldığını, bunun tamamen durmaması için alının tampon bölge çözümü ile günlük 1.200 araç çıkışının gerçekleştiğini söyledi. Bunun için 45 Iraklı sürücünün görev yaptığının bilgisini verdi.

Nuhoğlu, İran’da tampon bölge oluşturulmadığı için taşımaların durduğunu söyledi. İran’a ve İran üzerinden transit 60 bin sefer yapıldığı aktaran Nuhoğlu, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan gibi ülkelere yapılan taşımalarda ciddi sıkıntılar yaşandığını söyledi. Tek hattın Gürcistan-Hazar geçişi oluğunu söyleyen Nuhoğlu, bu bölgeye yapılan 3 milyar dolarlık taşımanın risk altında olduğunu ve çözüm için İran Derneği ile yaptıkları görüşmelerin sürdüğünü ifade etti.

Böylesi kritik bir dönemde lojistik stratejilerinin oluşturulması gerektiğinin önemine vurgu yapan Nuhoğu, Karadeniz-Köstence Ro-Ro hattının hizmete başlamışının önemli olduğunu ve desteklenmesi gerektiğini söyledi. Nuhoğlu bu sayede Romanya tarafında sürekli hazır bekleyen sürücülerin araçlarımızı alarak taşımalara kesintisiz devam edebileceklerini söyledi. Nuhoğlu Çerkezköy-Avrupa tren seferlerinin de artırılması ve Mersin Taşucu’ndan Lübnan’a giden gemileri daha aktif hale getirilmesi gerektiğini belirtti.

Şoförlere uygulanan karantina nedeniyle yaşanan sıkıntıları da anlatan Nuhoğlu, sürücülere test yapılmasını 15 gün önce istediklerini söyledi. Bunun için Kapıkule’de test merkezi kurulmasını talep ettiklerini gerekirse parasını verebileceklerini söylediklerini aktaran Nuhoğlu, şöyle devam etti: “Test sonucunu bildirelim ve sürücüler gönül rahatlığıyla çalışsın dedik. Bu hafta bu konu tekrar görüşülecek. Tabi ortada şöyle bir durum var. 15 dakikalık testler bize kesin sonuç vermeyebilir. Sürücülerimizi de onların ailesini de tehlikeye atabiliriz. Sağlık Bakanlığı testleri yaptıktan sonra emin olabilmemiz için bir çalışma yapıyor. Sürücülerimizin ilk testlerinin ardından kontrol edebileceğimiz alanların olması gerekiyor. Sürücülerimizin gideceği güzergaha göre testler 24 saat arayla yapılabilir. Sınır kapılarında gümrük çalışanlarına ve sürücülere sürekli güvenli test yapılmasını sağlayacak altyapı biran önce sağlanmalı.

Nuhoğlu, Avrupa’ya yapılan taşımaların 2 seferden tek sefere düştüğünü bunun da maliyetleri artırdığını söyledi. Bir Tır’da ortalama 73 bin dolarlık mal taşındığını söyleyen Nuhoğlu, asıl önemli noktanın bu malları ulaştırabilmek olduğunu aktardı.

EMRE ELDENER: DENİZ VE HAVADA NAVLUN FİYATLARI YÜKSELDİ

UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener, taşıma modlarının kendine göre sorunları olduğunu söyledi. Hava kargo taşımalarında, yolcu uçaklarının kargo kapasitesinin kullanıldığını yolcu taşımacılığı durduğu için sadece kargo uçaklarının kullanılmak zorunda kalındığını bunun da maliyetleri artırdığını söyledi. Eldener denizyolunda yaşanan sıkıntıyı ise şöyle anlattı: “Deniz taşımacılığında Çin’i gidemeyen satın alma ekipleri şubat ayında Türkiye’ye geldiler. Üretimin devam ettiğini görünce Türkiye siparişlerini artırdılar. Ancak armatörler azalan konteyner trafiği nedeniyle seferlerini ve bazı limanlara uğramayı kestiler ve boş konteyner gelmedi. Talep de artınca sevkiyatları ertelemek zorunda kaldık. Fiyatlarda navlunlarda yüzde 30 artış oldu. Yine de en az etkilenen sektör konteyner taşımacılığıdır. Türkiye’ye gelen gemilerde 14 gün karantina süresi var. Gemilerde ciddi bekleme maliyet çıkıyor.” TCDD’nin 1.200 vagonu olduğunu ve ekipman yetersizliği olduğunu belirten Eldener, demiryolu taşımacılığının temassız taşımanın en çok olduğu mod olması nedeniyle önemli hale geldiğini söyledi.