HAZİRAN 2019 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU YAYINLANDI
Haziran ayı taşımacılık sayıları üzerinden genel bir değerlendirme yaptığımızda, İhracat yaptığımız önemli Avrupa ülkelerine başta Almanya -5%, İtalya -17% ve Fransa -8% olmak üzere taşıma sayılarımızın düşmesi dikkat çekmektedir. Avrupa ülkelerine toplamda %2 düşüş yaşandı. Orta Avrupa ve Batı Avrupa ülkelerine yapılan taşımalarımız ihracat parametreleri dışında incelendiğinde transit geçiş koridorlarında yaşanan yetersiz geçiş belgesi kotası ve transit taşıma engellemeleri düşüşlerin önemli bir sebebi olmaktadır. Hali hazırda Macaristan belgelerinin kısıtlı olması ve güzergâh üzerindeki ülkelerde transit geçiş belgesi sorunları sebebiyle taşımalar farklı güzergahlar üzerinden yüksek maliyetlerle yapılmak durumunda kalmaktadırlar.
Türki Cumhuriyetlere yapılan ihracat taşımalarımız ise önemli derecede arttı. Türki cumhuriyetleri arasında büyük artışın olduğu Özbekistan’a ve büyük bir potansiyele sahip olan Rusya’ya yeterli sayıda geçiş belgemizin olmaması ve Rusya’ya/Rusya’dan yapacağımız taşımalarda vize sorunları yaşanması bölgeye olan ihracatımızın gelişimini engelliyordu, yakın zamanda çözüme kavuşturulan Rusya vizesi, Özbekistan belge sayısının arttırılması ve Rusya’nın Ukrayna’ya getirdiği transit yasağına alternatif çözüm üretilmesi önümüzdeki dönemde ihracatımızın artışına sebep olacak olumlu gelişmelerdir.
Türkmenistan’ın Tacikistan yüklerine yönelik uygulamaları sebebiyle hem ihracat hem ithalat yönünde beklemeler devam etmektedir. Söz konusu iki ülke arasındaki sorunun düzelmesi durumunda Bölgeye yapılan ticaret hareketlerinde daha fazla artış olacağı değerlendirilmektedir.
Orta Doğu ülkelerinde ise Irak’a, Suriye’ye ve İran’a taşımalar artmış olmasına rağmen Körfez ülkelerine yapılan taşıma sayıları ciddi oranlarda düşüş göstermiştir. Özellikle Suudi Arabistan’ın Türk ihraç ürünlerini sebepsiz yere sınır kapılarında bekletmesi ve gıda ürünlerini çürümeye bırakması bu bölgede karşılaşılan en büyük sorunlardan biri olmakta ve büyük mağduriyetlere sebep olmaktadır. Körfez iş birliği ülkelerine yüksek ulaşım maliyetleri ve transit güzergâh sorunları sebebiyle düşüş devam ediyor, açılan Suriye-Ürdün sınır kapısında maliyetlerin fazla olması ve güvenlik sorunları olması sebebiyle Türk taşımacılarca bu alternatif kullanılamamaktadır. Körfez iş birliği ülkeleri ile Türkiye arasında uygun maliyetli bir koridor oluşturulması durumunda taşımaların yüksek oranda artması bekleniyor. Orta doğu bölgesine yapılan ihracat taşıma sayılarımızda Ocak-Haziran toplamında geçen yılın aynı dönemine göre 11% artış yaşandı.
İthalat taşımalarımızda Avrupa ülkelerinden -9% düşüş, Ortadoğu ülkelerinden ise -25% düşüş olmasına rağmen BDT ve Orta Asya ülkelerinden 19% oranında artış olması dikkat çekmektedir. İthalat taşımalarında Ocak-Haziran toplamında da yaşanan -10% düşüş, taşımacılarımızın dönüş yönünde çok ciddi sorunlarla karşılaştığının göstergesidir. Bu düşüş özellikle Avrupa ülkelerinden boş dönüş sayılarının toplamda %15’ye yakın ciddi bir oranda artmasına sebep oldu, yabancı araçların ise Avrupa ülkelerinden Türkiye’ye boş giriş sayıları %56 oranında arttı. Ocak-Haziran 2019 döneminde sadece Avrupa’dan 60.000’e yakın yabancı araç ülkemize yük almak üzere boş giriş yaptı.
BDT ve Orta Asya ülkelerinden yapılan boş giriş sayısının düşmesi ve gene bu ülkelere yapılan ihracat ve ithalat taşımalarının daha istikrarlı görünmesi olumlu sonuçlardandır. Yapılan incelemelerde ihracat ve ithalat taşımalarımızın Avrupa’dan, Asya ülkelerine doğru yön değiştirdiği görülmektedir. Önümüzdeki dönemlerde Rusya ile iyileştirilen ilişkilerin olumlu etkileri görülecektir. Çin ile imzalanan karayolu taşımacılığı anlaşmasının ve Özbekistan ile yenilenen karayolu taşımacılığı anlaşmasının da meclisimizden geçmesi ile bölgenin öneminin daha fazla artacağı ve taşıma sayıları ile birlikte dış ticaretimizin de artacağı ön görülmektedir. Haziran 2019 - Değerlendirme Raporu (pdf)
Haziran 2019 - Grafik Raporu (pptx)
Haziran 2019 - Tabloları (excel)